De Samariákloof

Een beetje geologie: Kreta is geliefd bij de toeristen, maar het is ook een paradijs voor de geologen. Kreta ligt inderdaad op de zogenaamde Helleense Boog, waar de Afrikaanse plaat botst op en schuift onder de plaat van Eurazië. Daardoor is een snelle opheffing van Kreta ontstaan, waarbij het verschil in hoogte enorm opvalt: zo is de zee wel 5 km diep in de "Plinius Trog", ten zuiden van het eiland, terwijl het Ida-gebergte en de Lefka Ori 2450 meter hoog zijn. Door deze - althans naar geologische maatstaven - snelle stijging van de bodem zijn in de loop der tijden breuken ontstaan die het begin van kloven waren. Daarna kwam een heel snelle erosie van de kalksteenbodem, en hoe hoger de bodem verrees, hoe sneller de erosie verliep. Dit verklaart de aanwezigheid van een groot aantal kloven, vooral in het zuidwesten van Kreta, waar de kloven in zuidelijke richting lopen tot aan de Libische Zee. Er zijn er een vijftigtal, waarvan de Samariákloof en de Imbroskloof de belangrijkste zijn.

De Samariákloof ligt tussen de bergen Psiristra (1766 m) en Volakias (2115 m) en werd uitgegraven door het riviertje Tarraios. De kloof zelf is 12,8 km lang (de langste in Europa na de Gorges du Verdon), maar de wandeling is in totaal 16 km lang; ze begint op het plateau van Omalós, op een hoogte van 1250 meter, en daalt tot op zeeniveau, in Agia Rouméli. De diepte van de kloof varieert van 200 tot 1000 meter, terwijl de breedte op haar smalst maar 3,6 meter bedraagt - die doorgang noemt men "de poort" (pórtes).

Voor wat literatuur:
- http://www.geologischmuseumhofland.nl/files/Gea-Kreta-2007.pdf
- http://www.sfakia-kreta.nl/kloof-kreta.html


Praktische inlichtingen
: Het hoeft geen betoog dat de wandeling van 16 km met een hoogteverschil van 1200 meter een goede fysieke conditie vraagt. Verder zijn goede bergschoenen (waterdicht!) en genoeg water en wat eten vereisten. Onderweg zijn er een tiental rustplaatsen met telkens drinkbaar water.
De kloof is meestal open van 1 mei tot begin oktober, maar bij goed weer (en lage waterstand) gaat ze soms vroeger open - in 2016 ging ze open op 15 april. De meeste wandelaars vertrekken 's morgens met de bus van uit Chaniá (bussen om 6u15 en 7u45); aan het eindpunt brengt een boot (om 17u) je terug naar Chóra Sfakíoon (of Sfakiá), waarna een bus je weer naar Chaniá kan voeren (terugkeer rond 20 uur). In het busstation van Chaniá kan men een gecombineerd ticket Chaniá - Omalós en Chóra Sfakíoon - Chaniá kopen (15,60 € in 2016); het bootticket kostte in 2016 12€. De toegang tot de kloof ten slotte bedraagt 5€.
Als je de bus van 7u45 neemt en in Omalós begint te wandelen om 9 uur, beschik je over 8 uur om de wandeling te maken.


Beoordeling
: Uiteraard verdient deze spectaculaire wandeling het maximum van ****.
[16 april 2016.]

Tijd: Bij de ingang krijg je een handige folder met o.a. de afstanden tussen de rustplaatsen en de voorgestelde (gechronometreerde) tijd; deze EWT is 285 minuten of 4u45; dit klopt ongeveer met de 4u25 EWT die wij optekenden. Na deze tijd die je nodig hebt om de eigenlijke kloof door te wandelen, moet je nog rekenen op een half uur, altijd in EWT, om de kust te bereiken. Dit betekent dat de effectieve wandeltijd in totaal oploopt tot bijna 5 uur.
Aangezien wij meestal ervan uitgaan dat de totale tijd (TWT) gauw het dubbele kan bedragen van de EWT en je, zoals gezegd, over 8 uur beschikt om de wandeling te maken, betekent dit dat je onderweg toch niet te veel tijd mag verliezen. Wij wandelden van 9u tot 16u35...

Routebeschrijving: (0u00) De plaats van vertrek heet Xylóskalo (= houten trap): je daalt inderdaad eerst 215 rotsige treden af, versterkt met boomstammetjes.



Het begin van de afdaling.

Na 8 minuten volgt een vlakker en wat stenig stuk, tussen hoge dennen. Na in totaal 600 meter is er een klein rustpunt met een mooie uitkijk.



Het uitzicht over de kloof bij het begin van de afdaling.

Verder dalen we langzaam, op een soms overdekt pad (tegen de vallende stenen).

(0u20) Na 20 minuten volgt er weer een rotsige afdaling. Voorbij het teken 1 km  beginnen we werkelijk schitterend te dalen op een prachtig pad tussen hoge bomen, dus meestal beschaduwd - soms zijn de rotsen wat glad.

(0u36) Na 1,7 km komen we voorbij Neroútsiko, de eerst plek met een rustbank en bron (+ wat verder WC), gelegen tussen prachtige bomen. Wat verder zijn er enkele korte bochten en dalen we ook verder af in mooie bochten.

(1u00) Na precies 1 uur en ca 2,8 km komen we in een scherpe bocht naar links voor een bedding met grote rotsblokken. Het pad daalt nu wat geleidelijker, links van en boven de bedding.

(1u03) Zo komen we bij de rustplaats Sykiá (met bron). Enkele minuten verder draaien we rechts vóór een boomstam met vele steentjes erop - let op dat we daarna rechtdoor gaan om de bedding over te steken. Zo lopen we rechts van de bedding verder en passeren km 3. Na weer 5 minuten evenwel komen we opnieuw in de bedding terecht: we steken ze weer over (rode pijl), dalen dan links ervan en steken ze nog eens over (rode pijl). We lopen nu weer rechts van de bedding, we horen water ruisen, dalen weer tot in de bedding om die voor de vierde keer over te steken.

(1u19) Nu moeten we over een snelstromende zijrivier, we klimmen even en dan volgt er een mooi vlak eind, tot we bij een infobord komen voor een oude tempel uit de 6de eeuw v.Chr. We bereiken de rustplaats Agios Nikólaos, met rechts ervan een enorme Kreta cipres en de kapel van Agios Nikólaos. Voorbij een gebouwtje draaien we rechts en zo komen we links voorbij de kapel. We slingeren op het brede pad weer naar het ruisend water toe, soms tussen prachtige bomen.

 

De enorme Kretenzische cipressen, bij de kapel van Agios Nikólaos.

(1u32) Uiteindelijk steken we ook die bedding weer over en lopen er even rechts van, maar we komen er weer in steken het water weer over (cairn). Langzaam lijkt de kloof smaller te worden, we gaan het water weer over, waarna een heel mooi eind volgt op de rechter oever.

(1u40) We gaan de bedding naar links over (blauwe pijlen) en op de linkeroever komen we na 4 minuten op de rustplaats Vrýsi, met bron. Daarna dalen we naar rechts af om alweer het water over te steken (rode pijl) en nu volgt een makkelijk eind. We bereiken kilometer 5, met links van ons een prachtige rotswand.
Na een heel mooi eind hoger boven de bedding dalen we naar links tot we weer rechts van de nu droge bedding komen. We steken ze over (cairns) en dan klimmen we al slingerend op een oneffen pad tot bij de rustplaats Prinári, met bron.

(2u06) We vervolgen een heel eind hoog boven de vallei op een prachtig pad, komen voorbij kilometer 6 en dalen eerst naar een bron om dan nog verder vrij steil te dalen tot we weer in de bedding komen. We steken die over, terwijl we links buigend als het ware terugkeren op een grindpad. We buigen weer rechts tot we bij de bedding komen, maar we blijven er rechts van. Even komen we er in, maar we gaan er weer rechts uit - cairns helpen ons. Na enkele minuten komen we voorbij een infobord "Samariá and people" en zo komen we bij het oude dorp Samariá.

De brug die leidt naar het dorp Samariá.

Over een brug kunnen we even een kijkje nemen tussen de huizen: het dorp was bewoond tot in 1962, toen het hele gebied een nationaal park werd en de inwoners moesten verhuizen.

(2u33) We zijn hier halfweg... We vervolgen over de brug op de rechter oever. De vallei is nog breed: aan de overkant zien we de kerk van Agia María - de naam Samariá is een verbastering van Santa Maria...We zien er ook ommuurde tuintjes, en verder rechts een ommuurde olijfgaard.

Terrasjes in de buurt van het dorp Samariá.

(2u50) Na een mooi en makkelijk eind op een breed pad zien we de kloof plots vernauwen vóór ons, maar eerst komen we aan de rustplaats Perdíka (bron). We slingeren links en rechts om in de bedding te komen en dan volgen we goed de cairns.

(3u00) Zo komen we na precies 3 uur EWT in het nauwe deel van de kloof.

 

Het eerste nauwe deel van de kloof, na 3 uur wandelen.

Er volgen nu 25 prachtige minuten, daarna gaan we weer hoger wandelen en de kloof wordt even weer breder - er is nu ook weer water in de bedding. Na enkele minuten komen we weer in de bedding, vlak naast het water - de kloof is hier maar 8-10 meter breed en soms moeten we in of over het water stappen.

(3u40) We gaan even links en hoger, maar na 3 minuten komen we weer in de bedding - even moeten we kronkelen tussen de rotsen. We gaan op stapstenen naar rechts over het water, dan gaan we op een brugje links over het water en klimmen we weer hoger. We passeren kilometer 11, we komen langs een steenlawine waar de kloof weer breder is - en zo komen we bij de grote rustplaats Christós.

(3u57) Na 5 minuten versmalt de kloof weer plots: we buigen naar rechts en komen nu echt in het smalste deel, waar het nauwelijks 3,6 m breed is - we moeten over stapstenen door het water. Dit zijn de "Pórtes".

 

Het smalste deel van de kloof.

Een blik achter ons, naar het nauwste deel van de kloof.

Waar de kloof wat breder wordt gaan we naar rechts over het water, dan weer naar links erover.

(4u11) Ten slotte versmalt de kloof een laatste keer: weer steken het water over naar rechts en verder moeten we de rivier nog 4 keer oversteken, terwijl de vallei breder wordt, 2 keer over bruggen, 1 keer over een kleiner brugje en 1 keer op stapstenen.

Op de stapstenen...

(4u23) Zo komen we bij de "exit" van de eigenlijke kloof, waar ook de ticketcontrole gebeurt.
We gaan voorbij een (gesloten) café en moeten nu nog eerst 13 minuten een eentonige kiezelweg volgen.
Daarna komen we over een brugje en bij een betonweg - hier staat soms een busje dat je de laatste 20 minuten betonweg kan besparen... Wij volgen het betonwegje rechts (wegwijzer Agia Rouméli) en lopen verder in een onaantrekkelijk landschap. Op het eind houden we eerst links en verder buigen we rechts langs de zee tot we bij de taverne Paralía komen, waar de boot wacht. (4u56)

[Tickets voor de boot moet je hoger rechts in het straatje halen. De boot vertrekt om 17 uur, en doet er tot Sfakiá (tweede stop) anderhalf uur over.
In Sfakiá moet je wat naar het binnenland wandelen en dan de trap rechts omhoog op gaan, waar de bus naar Chaniá op de parking wacht.]

 

Voor de printbare versie
met alleen de tekst
in één kolom
hier klikken.